A mara akụkọ ihe mere eme nke ịmara ndị Europe na painiales na 1493, mgbe ndị Spen ndị batara na Central America chọpụtara mkpụrụ osisi na-atọ ụtọ na mbụ n'abaghị agwa. Obere oge mgbe e mechara, ezigara ndi pine na painiapulu a zitere ha na Old World, ebe uto uto di uto nke ihe nlere ahu dara nke umu aka ndi a ma ama.
Ka iri afọ ole na ole gasịrị, a na-eweta painiapịtị n'ime alaeze ndị Eshia na nke Africa, ebe ihu igwe dị mma maka osisi ọkụ. N'otu oge ahụ, etolitekọ ihe ọkụkụ na South na Central America, yana n'ụlọ akwụkwọ griinụ na ụlọ akwụkwọ ndụ Europe.
O doro anya na agụụ inweta mkpụrụ osisi na-atọ ụtọ karị, nnukwu na ihe ọ juụ juụ dị adị n'oge ahụ. Ya mere, ndi nna ochie nke nkpuru painiapulu ohuru aputaburu na narị XVIII, na nmalite nke nari XX, oru banyere nhota nkpuru nkpuru osisi nke oma. Emere nke a site na okike nke nnukwu ụlọ ọrụ aka na mmepe nke painiapulu na nhazi ha. Oru nyocha a aburula ulo oru nyocha ihe pineapple puru iche nke di na Hawaii. Plantingkụ ihe na ịgbasa na mpaghara ndịda United States, gụnyere Florida.
Kemgbe ahụ, painiapulu ọdịbendị agbanweela nke ukwuu, ebe ọ bụ na ọ bụghị naanị ịdị arọ nke mkpụrụ osisi n'otu n'otu toro, mana ndị mmadụ amụtakwala otu esi amị mkpụrụ osisi nwere obere acid na obere shuga. Ma n'otu oge ahụ, ụdị osisi painiapa nile toro na ahịhịa nke Costa Rica, Philippines, Ghana, USA, Vietnam ma ọ bụ Australia bụ osisi nke mkpụrụ ndụ ihe nketa Ananas comosus var. comosus.
Ananas comosus var. comosus
Dịka ụdị ndị ọzọ, mkpụrụ osisi painiapulu buru ibu bụ ahịhịa na-eto eto site na ezinụlọ bromeliad, mkpụrụ osisi a hụrụ n'anya nke ukwuu bụ mkpụrụ osisi na-atọ ụtọ, nke, dabere na ụdị na ụdị dịgasị iche, nwere ike inwe ụdị, nha na ibu. Y’oburu na osisi nke Giant Kew di iche iche, nkpuru nkpuru ya bu nke kilogram 10 n’arọ, mgbe ahu mini miniine pineapples nke di na ndida ndida ndida Asia n’enweghi isi ike, ma ha adighi agari 500 grams.
Nhazi ahia mba ofesi sitere na otutu ndi otu painiapulu di iche-iche. Ndị a bụ "Ezigbo Cayenne", "Spanish", "Queen", "Abacaxi" na "Pernambuco". Ka ọrụ ozuzu na-aga n'ihu, na mgbakwunye na klas ndị a, ụdị na ụdị ndị ọzọ na-apụta.
Otu nke painiapulu iche "Ezigbo Cayenne"
Nke mbụ, ọtụtụ ndị dịkarịsịrị mma na ndị otu Cayenne bụ osisi toro na Hawaii na Honduras. Ọzọkwa, mkpụrụ osisi pineapus dị egwu nwere njiri mara nke so na ìgwè a dịgasị iche iche nwere ike ịchọta na Philippines na Cuba, n'ugbo na South Africa na Mexico. Osisi Cayenne dị nro nwere mkpụmkpụ mkpụmkpụ, nke, jiri nke nta nke nta na-atụgharị odo site na ala ruo na mpụta, mkpụrụ osisi na-eri 1.5 ruo 3 n'arọ chara. Mkpụrụ osisi painiapulu dị okpo, na-acha odo odo, nke nwere ma ọdịnaya ma shuga dị elu, nke na-enye uto nke mkpụrụ osisi ahụ n'ụzọ dị nkọ.
Ọtụtụ mgbe, ihe ubi si n'osisi nke otu ìgwè a na-aga ọ bụghị naanị maka ire ọhụụ, kamakwa maka imepụta mkpụrụ osisi mkpọ. Ọ bụghị ihe ịtụnanya na site n'ụdị ndị dị n'ime otu a, a na-emepụta ihe ruru 90% nke ụwa mkpụrụ nke mkpụrụ osisi mkpọ. Tụnyere ndị ọzọ iche, painiapia nke varietal otu Ezigbo Cayenne na-etolite ogologo oge, a na - enwekwa ike ibute ya na ọrịa na-efe efe na ahịhịa nkịtị.
Otu cayenne dịgasị iche iche gụnyere ọtụtụ ụdị nnwere onwe:
- Baron de rothschild;
- G-25;
- Dominguo;
- Gaimpew;
- Maipure
- Sarawak;
- La Esmeralda;
- Hilo;
- Kew;
- Champaca;
- Amritha;
- MD-2.
N'otu oge, ihe ọkụkụ na mkpụrụ osisi nke ụdị dịgasị iche gụnyere n'ime otu nwere ike ịdị iche na ibe ha. Dịka ọmụmaatụ, painiapia Champaka, nke na-amịpụta mkpụrụ osisi dị mma ma bụrụ n'ezie dwarf, toro dị ka mkpụrụ osisi. Na ke painopulu Kew bụ nnukwu ndị na-erughị 4 n'arọ 10, nke na-eto naanị n'ugbo.
N'ime otu dị iche iche buru ibu, mmadụ nwere ike ịmata Amritha painiapulu nke nwere mkpụrụ osisi gbara ọkpụrụkpụ na cylindrical, na-agbadata na ala mkpụrụ osisi na-eri site na 1.5 ruo 2 n'arọ. Site na oge ịkụ na ifuru osisi nke ụdị painiapulu a na - ewe ọnwa 13-15. Varietydị iche a na-apụta site na ịkpụ obere kọmpeni n’elu mkpụrụ osisi ahụ. Mkpụrụ osisi ndị mara mma n’onwe ha painiapel n’ụdị na-achaghị acha nwere agba akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ na-acha ọcha, bụ́ nke na-agbanwe edo edo mgbe mkpụrụ osisi ahụ dị njikere maka ịkpụ.
Okpukpo nke ogbugbo ahụ ruru 6 mm, ma aka ya na odo odo na-acha odo odo n’okpuru ya dị okirikiri, na-acha uhie uhie, n’enweghị eriri. Arụsị nke Amritha dịgasị iche iche na-apụtacha ìhè maka obere acid ha na ísì ụtọ ha.
Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 50% nke ụwa ahịa maka painiapulu ọhụụ na-abịarute na shelf dara na ọkwa MD-2, nke, dị ka ndị ọkachamara si kwuo, bụ nke a na-atụle nke ọma dị ka ọkọlọtọ maka ahịa mba ụwa.
Ube a kụrụ na Central na South America bidoro n'afọ 1996, n'oge a osisi ndị ahụ gosiri na ha nwere ike ịmị mkpụrụ. Mkpụrụ osisi dị mma nwere:
- ọdịnaya shuga dị elu;
- udi cylindrical larịị;
- ihe nwere obere acid;
- aro dị nha site na 1.5 ruo 2 n'arọ.
A na-amata nkpuru osisi MD-2 site na ndu ndu ogologo oge rue ụbọchị iri atọ, nke na-eme ka o kwe omume ibufe mkpụrụ osisi painiapulu dị anya n’ebe dị anya na-enweghị oke ịdị mma.
Ma osisi ahụ enweghị ike ịkpọ ezigbo mma. MD-2 na-enwe mmetụta dị nro karịa ire ere nke Kew painiapulu ka ọ bụrụ oria na mbubreyo blight.
Otu iche painiapulu "Spanish"
A na-akpọ ìgwè abụọ nke painiapulu dị ka “Spanish”. A na-etolite etolite na-acha uhie uhie na Central America. A na - enweta ihe ọkụkụ bụ isi na Puerto Rico. Dị ka ọ na-adịkarị, mkpụrụ osisi dị otú ahụ, bụ nke kachasị ebupụ, na-atụ kilogram 1-2. N'okpuru osisi ahụ na-acha ọbara ọbara, n'ihi nke otu ahụ nwetara aha ya, enwere odo odo ma ọ bụ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nke na-acha ọcha na-esi ísì ọma na ntọala dị ọkụ karịa ka cayenne iche. Na ngalaba ahụ, painiapulu nke Spanish yiri ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ square.
Ndị otu Spanish gụnyere iche:
- Pina blanca;
- Spanish uhie;
- Cabezona;
- Canning;
- Valera Amarilla Roja;
Osisi ndị a na ụdị ndị ọzọ ekenyela n'ìgwè ahụ na-enwe obi ụtọ na mkpụrụ osisi sitere na 1 n'arọ 10, ndị a bụ mkpụrụ osisi painiapulu, dịtụ ala karịa ụtọ. Nke a tụgharịrị gaa n'ime akwa ukwu na obere shuga.
Ndị otu Queen tinyekwara ọtụtụ ụdị painiapulu dị mkpa, dịka ọmụmaatụ:
- Natal Queen;
- Macgregor;
- Z-Queen.
A na-amata painiapulu nke nkpuru ndia site na agba ahihia di nma. Rosette nwere obere akwụkwọ etu esi ete ya mma n’akụkụ ọnụ ya. Ibu nke mkpụrụ dị otú ahụ agafeghị 1.5 n'arọ na nkezi, anụ ahụ na-eji ụcha edo edo na-egbuke egbuke.
Gourmets mara na, ma e jiri ya tụnyere akwụkwụ ndị Africa na South America, o siri ike inye mmasị maka ụfọdụ mkpụrụ osisi. Nke a bụ n'ihi na dissimilarity nke uto. Akwụkwụ na-esite na South Africa adịghị ụtọ nke ukwuu, ma acidity ha dị ala karịa nke ụdị sitere na kọntinent America. A na-akụ pineapples mara mma nke Natal Queen nke nwere ihe ọ orangeụ orangeụ oroma na-egbu egbu na South Africa.
Otu ejighi painiapulu “Abacaxi”
N'okpuru otu aha Abacaxi, a na-ejikọ ụdị dị iche iche na ọkụ ma ọ bụ ihe ọ whiteụ whiteụ na-acha ọbara ọbara nke na-enweghị ihe ịrịba ama nke ịdọ aka. Varietiesdị ndị kasị ewu ewu ebe a bụ:
- Kona Sugarloaf;
- Nwa jamaica;
Otutu ahihia ahihia mmanu mmanu di na Mexico na Venezuela. Ihe eji amata nkpuru osisi bu ihe ndi ozo n’ime ihe di n’ime ya. Ibu nke painiapulu di otua nwere ike site na 1 ruo 2.7 n'arọ.
Na mgbakwunye na ndị a na ụdị, enwere ọtụtụ ndị ọzọ dị mkpa mpaghara. Dịka ọmụmaatụ, na Australia kemgbe ihe karịrị afọ 150, arụwo ọrụ aka nke ya, dabere na nnwale malitere na narị afọ nke 19, na England. Taa, otu ìgwè varietal etolitela ebe a, mkpụrụ ya bụ ihe achọrọ na mba.
Pernambuco Akwụkwụ dị iche iche dị na Brazil bụkwa nke a makwaara. N'agbanyeghị eziokwu ahụ bụ na anaghị etinyere painti ndị ahụ nke ọma, ha nọ n'ọchịchọ n'ihi nnukwu shuga dị elu na njiri mara mma nke na-enweghị nnukwu mkpụrụ osisi.
Uzo di iche-iche n’etiti otutu ahihia n’Esia, tinyere pineapples Thai Tard Sri Thong na Sriracha, Mauritius si India, ya na pineapples nke puru iche mara ewu ewu, nke eji eji udiri unyi mara mma.
Obere painiapulu ma ọ bụ Baby na-etolite mkpụrụ osisi na-enwe naanị sọọsọ 10-15 cm. Dayameta nke obere achicha dị ihe dịka 10 cm, mana na-enye obere nha, ụtọ nke obere mkpụrụ adịghị obere karịa nke buru ibu. Ọzọkwa, painiapulu nwere osisi mara mma, na-atọ ụtọ ma na-atọ ụtọ nke na-enweghị nsị nke siri ike, dị ka mkpụrụ osisi niile nke tozuru oke.
Ananas comosus var. comosus abughi nani ihe di iche na enye nkpuru osisi. Ọ bụ ezie na enweghị ike iji ụdị painiapulu ndị ọzọ tụnyere mkpụrụ osisi painiapulu buru ibu n'ihe ụtọ na ụdị mkpụrụ osisi, a na-achọ osisi ndị a ma toro maka mmanya ndị nwere obere mmanya, eriri, yana osisi ịchọ mma na ime ụlọ.
Nke mbu, na ikike a bu ndi iche nke Ananas comosus:
- Ananassoides;
- Ekpolokusius;
- Parguazensis;
- Bracteatus.
Ananas comosus var. bracteatus
Subslọ ndị ahụ, a makwaara dị ka painiapulu na-acha ọbara ọbara, bụ ihe ọkụkụ ụmụ amaala South America. Ọbụna taa, a pụrụ ịchọta ụdị atụ nke ụdị osisi a na Brazil na Bolivia, na Argentina, Paraguay na Ecuador.
A na-amata ihe ọkụkụ dị ihe dị ka otu mita site na agba na-egbuke egbuke, na-ejikọta ụdọ nke ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọcha na nnukwu akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ. A na-achọ akwụkwọ ndị ahụ mma n'akụkụ ọnụ ya na-eji nkọ dị nkọ. Ọ bụrụ na mkpụrụ osisi pineapple a na-etolite n'ebe dị mma, mgbe ahụ, ụda pink na-amalite ịdị na-acha na rosette na mkpụrụ ya. N'ihi njirimara a, osisi ahụ nwetara aha ya.
Uzo nke painiapulu na-acha uhie uhie adighi iche na otu ndi ozo nke Ananas comosus ntoju. Ntutu nkpuru osisi dikariri elu nke painiapulu.
N'ihi ọdịdị na-adịghị ahụkebe nke ahịhịa na nwupụta nke ahịhịa ahụ dum, Ananas bracteatus bụ painiapia ji achọ mma nke toro maka obere mkpụrụ osisi na-acha ọbara ọbara. N'ime ogige ahụ, enwere ike iji ahịhịa dị ka hedges ma ọ bụ akwa ifuru, n'ụlọ ahụ, painiapulu na-acha ọbara ọbara ga-achọ mma n'ime ụlọ ọ bụla.
Ananas comosus var. ananassoides
Pineapples nke ụdị a bụkwa ụmụ amaala bi na South America, ya bụ Brazil, Paraguay na Venezuela. N’ebe a na-ekpo oke mmiri na n’ebe ọwụwa anyanwụ nke Andes, ahịhịa sitere na 90 ruo 100 cm dị oke ọnụ ma na savannah, ebe mmiri na-adịghị, na ndagwurugwu ndị gbara mmiri na ndagwurugwu ndị dị na Guiana na Costa Rica.
Inedị painiapia ọhịa a zuru ebe nile, mkpụrụ osisi dwarf ya na-adọta mmasị nke ndị ọrụ ugbo na ndị hụrụ ihe ọkụkụ dị n'ime ụlọ. Otu ihe pụrụ iche nke painiapulu ahụ e ji achọ mma bụ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ na a ga-enwe stem ahụ, akwụkwọ siri ike, nke dị nkọ, 90 ruo 240 cm ogologo ma gbaa uhie nke 15 centimita inflorescences.
Mkpụrụ nke painiapia a na South America nwekwara ike igba. Mana ọtụtụ mgbe na-adị n'osisi na-agbanwe agbanwe siri ike na-enwe oge ọmụmụ cylindrical. Mkpụrụ osisi dị n'ime na-acha ọcha ma ọ bụ acha odo odo, nke na-acha uhie uhie, na-atọ ụtọ na obere mkpụrụ agba aja aja.
Osisi eji achọ mma nke iche erectifolius na parguazensis
Nnukwu painiapulu na-enwu enwu, dika ndi ozo ndi ozo sitere na okike, bu nwa amaala nke South America bu nke ahuru na otutu obodo. Ọ bụ ezie na ntakịrị osisi painiapị na mịrị amị na osisi enweghị uru azụmahịa, ọdịnala ahụ na-agbasi ike n'ugbo na n'ime ụlọ.
Enwere otutu painiapulu nke udiri mmanu a, ihe akacha amara bu nke anakpochiri n’ise “Chocolate”.
Pineapple subspepe parguazensis abụghị nke a na-ahụkarị. A na-ahụkarị ọnụ ọgụgụ oke ọhịa na Colombia, na ugwu Brazil na Venezuela, na Guyana, a na-ahụkwa osisi ahụ na French Guiana. Akparamagwa nke osisi ahụ nwere ike ịtụle akwụkwọ jigged juputara na sultans siri ike na obere mkpụrụ osisi painiapulu a na-achọ mma.
